سندرم درس DRESS (Drug Reaction with Eosinophilia and Systemic Symptoms)، که همچنین با نام سندرم حساسیت دارویی یا واکنش دارویی با ائوزینوفیلی و علائم سیستمیک شناخته میشود، یک واکنش دارویی شدید و متمایز است که میتواند تهدید کننده زندگی باشد. این سندرم با دوره نهفتگی طولانی مشخص میشود و شامل تظاهرات بالینی متنوعی مانند تب، بثورات پوستی، لنفادنوپاتی، و افزایش تعداد گلبولهای سفید به نام ائوزینوفیلها است. همچنین، التهاب اعضای داخلی نظیر کبد، کلیه و قلب میتواند در این حالت بروز پیدا کند. معیارهای استانداردی برای تشخیص این سندرم تدوین شدهاند، اما اثربخشی آنها همچنان نیازمند تأیید است. مدیریت این حالت به خوبی توسط دادههای مبتنی بر شواهد قوی پشتیبانی نمیشود.
سندرم درس به زبان خیلی ساده
بیماری “DRESS” یک نوع حساسیت خیلی شدید به بعضی داروها است. تصور کنید وقتی کسی به یک دارو حساسیت دارد، بدن او شروع به نشان دادن واکنشهای ناخوشایند میکند، مثل تب خیلی بالا و دانههای قرمز روی پوست. علاوه بر این، بدن شروع به تولید تعداد زیادی از یک نوع سلول خاص به اسم ائوزینوفیل میکند که میتواند باعث آسیب به بعضی از اجزای داخلی بدن مثل کبد و کلیهها بشود. دکتر با تشخیص این حساسیت ابتدا دارو را قطع کرده و با استفاده از داروهای ضد حساسیت وضعیت بیمار را کنترل میکند. سندرم DRESS یک حساسیت دارویی هست. ولی یک حساسیت خیلی شدید محسوب میشود.
چگونگی ایجاد سندرم DRESS
بروز سندرم درس DRESS (Drug Reaction with Eosinophilia and Systemic Symptoms) به دلیل تعامل پیچیدهای بین چندین عامل است که شامل نقص ژنتیکی در آنزیمهای سمزدایی، واکنشهای ایمنی ناشی از برهمکنش داروها با ماکرومولکولهای سلولی، و فعالسازی سلولهای ایمنی میشود. علاوه بر این، عوامل ژنتیکی مانند نوع خاصی از آنتیژنهای لکوسیت انسانی (HLA) که به برخی داروها حساسیت دارند، و همچنین تعاملات احتمالی بین داروها و فعالسازی مجدد ویروسها، مانند ویروس اپشتین-بار (EBV) و سایر هرپسویروسها، در ایجاد این بیماری نقش دارند. این تعاملات میتوانند منجر به فعالسازی و گسترش T سلولهای خاص برای دارو و سایر T سلولها شوند، که نهایتاً منجر به واکنشهای سیستمیک شدید میشود.
اخیرا ترانه علیدوستی بازیگر مطرح کشور ما دچار بیماری مشکوکی شده و بسیاری از پزشکان و طرفداران او نگران وضعیت او شدند. بعد از بررسی های پزشکی مشخص شد که ترانه علیدوستی به سندرم Dress مبتلا شده است. به همین علت توجه زیادی به این بیماری شده و افراد زیادی به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد بیماری Dress هستند.
نقش ژنتیک در بیماری DRESS
نقش ژنتیک در سندرم DRESS بسیار مهم است و اغلب در مکانیزمهای مربوط به واکنشهای حساسیتی به داروها دخیل است. یکی از جنبههای کلیدی این نقش ژنتیکی، ارتباط با آنتیژنهای لکوسیت انسانی (HLA) است که میتواند تعیینکننده حساسیت فرد به داروهای خاص باشد. در اینجا چندین نکته کلیدی در مورد نقش ژنتیک در سندروم DRESS آورده شده است:
ارتباط با HLA: تحقیقات نشان دادهاند که برخی اللوتایپهای HLA، مانند HLA-B1502 و HLA-B5801، با افزایش خطر واکنشهای شدید دارویی مانند سندروم استیونز-جانسون (SJS) و نکرولیز اپیدرمی سمی (TEN)، مرتبط هستند. این اللوتایپها میتوانند با داروهای خاصی مانند کاربامازپین و آلوپورینول مرتبط باشند و در برخی قومیتها، مانند جمعیتهای آسیایی، شیوع بیشتری دارند.
نقش آنزیمهای دتوکسیفایینگ: وجود نقصهای ژنتیکی در آنزیمهایی که به دفع متابولیتهای دارویی کمک میکنند نیز میتواند در بروز DRESS نقش داشته باشد. این آنزیمها کمک میکنند تا متابولیتهای فعال دارویی از بدن دفع شوند و عدم کارایی آنها ممکن است منجر به تجمع متابولیتها و ایجاد واکنشهای ایمنی شود.
پاسخ ایمنی دارو-محور: برخی ژنهای مرتبط با سیستم ایمنی میتوانند در شناسایی و واکنش به متابولیتهای دارویی نقش داشته باشند، که این امر میتواند منجر به واکنشهای ایمنی شدید و سیستمیک شود.
تفاوتهای قومی: برخی ویژگیهای ژنتیکی ممکن است در جمعیتهای خاص شایعتر باشند، که این امر میتواند توضیح دهد که چرا برخی قومیتها بیشتر از دیگران به سندروم DRESS حساس هستند.
عوارض و علایم بیماری DRESS
عوارض سندرم DRESS میتواند شدید و گاهی اوقات تهدیدکنندهی حیات باشد، بهویژه اگر تشخیص یا درمان به موقع صورت نگیرد. در اینجا برخی از عوارض اصلی آن آورده شده است:
- درگیری پوستی: رایجترین علامت، شامل بثورات پوستی مانند اریتم، پاپول، و در موارد شدیدتر، وزیکول، بول، پوستول، پورپورا، ضایعات هدفی، ویدم صورت، شیلیت، و اریترودرم است.
- درگیری کبدی: آنزیمهای کبدی اغلب افزایش یافته و میتواند شامل هپاتیت حاد باشد که در برخی موارد ممکن است به نارسایی کبدی منجر شود.
- درگیری سیستمیک: تب بالا، بزرگ شدن غدد لنفاوی، و نشانههای سیستمیک دیگر مانند خستگی و بیحالی.
- تغییرات خونی: افزایش تعداد گلبولهای سفید با ائوزینوفیلی و/یا مونونوکلئوز نیز مشاهده میشود.
- درگیری سایر اندامها: ممکن است عوارضی مانند پنومونیت، میوکاردیت، پریکاردیت، نفریت و کولیت رخ دهد.
- عوارض طولانیمدت: افرادی که از سندرم DRESS جان سالم به در بردهاند، ممکن است در درازمدت با عوارضی مانند تغییرات دائمی در سیستم ایمنی یا آسیبهای دائمی به ارگانها مواجه شوند.
درک این عوارض و شناسایی به موقع علائم حیاتی است تا از پیشرفت بیماری و بروز عوارض جدیتر جلوگیری شود.
درمان سندرم DRESS
درمان سندرم DRESS معمولاً شامل موارد زیر است:
- قطع فوری دارو: اولین و مهمترین گام در درمان، توقف استفاده از دارویی است که باعث بروز واکنش شده است.
- درمان پشتیبانی: درمانهای پشتیبانی مانند تزریق مایعات و نظارت دقیق بر عملکرد اعضای داخلی میتواند به حفظ وضعیت بیمار کمک کند.
- کورتیکواستروئیدها: برای کنترل التهاب و واکنشهای ایمنی، اغلب از کورتیکواستروئیدها استفاده میشود.
- مراقبتهای تخصصی: در موارد شدید، ممکن است نیاز به مراقبتهای ویژه در بیمارستان باشد.
این بیماری نیازمند نظارت پزشکی دقیق است و بیماران باید در صورت بروز هرگونه علائم جدید یا تشدید بیماری به سرعت به پزشک مراجعه کنند.
سوالات متداول
سندرم DRESS چیست؟
سندرم DRESS یک واکنش شدید دارویی است که با التهاب و واکنشهای سیستمیک مشخص میشود. این حالت معمولاً شامل تب، بثورات پوستی، افزایش تعداد گلبولهای سفید خونی به نام ائوزینوفیل، و عملکرد ناصحیح یک یا چند عضو داخلی است.
چه دلایلی باعث بروز سندرم DRESS میشود؟
سندرم DRESS معمولاً به دنبال مصرف برخی داروها رخ میدهد. داروهای رایجی که میتوانند باعث بروز این سندرم شوند شامل برخی آنتیبیوتیکها، داروهای ضد تشنج، و داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی هستند.
داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی چه داروهایی هستند ؟ مثال میزنید
داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) دستهای از داروها هستند که برای کاهش التهاب، درد و تب استفاده میشوند. این داروها به دلیل تاثیرات کمتر نسبت به استروئیدها و عدم وابستگی به هورمونهای کورتیکواستروئید، گزینههای رایجی برای درمان بیماریهای التهابی و درد مزمن هستند. در اینجا چند نمونه از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی را ذکر میکنم:
ایبوپروفن (مانند برندهای Advil و Motrin) – یکی از رایجترین داروهای NSAID که برای درمان درد، تب و التهاب استفاده میشود.
ناپروکسن (مانند برندهای Aleve و Naprosyn) – اغلب برای درمان درد، التهاب و تب تجویز میشود.
دیکلوفناک (مانند برندهای Voltaren و Cataflam) – معمولاً برای درمان درد و التهاب در شرایطی مانند آرتریت استفاده میشود.
آسپیرین (با برندهایی مانند Bayer و Bufferin) – غیر از تاثیرات ضد التهابی، برای پیشگیری از حملات قلبی و سکته نیز تجویز میشود.
بیشترین دارویی که تا به حال به عنوان عامل DRESS گزارش شده چه دارویی هست
داروهایی که بیشتر با سندرم DRESS مرتبط هستند، داروهای ضد تشنج، آنتی بیوتیک ها (به ویژه بتالاکتام ها) و آلوپورینول هستند. سایر داروهایی که با DRESS مرتبط هستند عبارتند از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی، کاپتوپریل، تثبیت کننده های خلق و خو و ضد رتروویروس ها.
یعنی ممکنه استامینوفن باعث DRESS بشه ؟
بله، اگرچه نادر است، استامینوفن (آسِتامینوفن) میتواند منجر به واکنشهای شدید دارویی مانند سندرم DRESS شود. استامینوفن به طور کلی به عنوان یک داروی نسبتاً ایمن شناخته میشود، اما در موارد بسیار نادر، ممکن است واکنشهای حساسیتی جدی ایجاد کند، به خصوص اگر در دوزهای بالا مصرف شود یا بیمار حساسیت خاصی به این دارو داشته باشد.
آیا دلایل ژنتیکی در بروز سندرم DRESS نقش دارند؟
بله، عوامل ژنتیکی میتوانند در پاسخهای ایمنی نسبت به داروها و بروز سندرم DRESS نقش داشته باشند. مطالعات نشان دادهاند که برخی اللهای خاص در ژنهای HLA ممکن است خطر بروز واکنشهای شدید دارویی مانند DRESS را افزایش دهند.
آیا کیفیت دارو تأثیری بر احتمال بروز سندرم DRESS دارد؟
به صورت کلی کیفیت دارو ارتباطی با سندرم DRESS ندارد. بیماری DRESS به علت واکنش بدن به ترکیب دارویی استاندارد ایجاد میشود. داروهای غیر استاندارد مسمومیت ها و عوارض دارویی ایجاد میکنند که به عنوان سندرم DRESS شناخته نمیشود.
آیا هر نوع دارویی میتواند باعث بروز سندرم DRESS شود؟
خیر، نه هر دارویی اما بسیاری از دستههای دارویی میتوانند باعث بروز این وضعیت شوند. شایعترین داروهایی که مرتبط با سندرم DRESS هستند شامل داروهای ضد تشنج و برخی آنتیبیوتیکها هستند. تشخیص دقیق داروی محرک میتواند دشوار باشد و معمولاً نیازمند بررسیهای دقیق تاریخچه دارویی بیمار است.
تفاوت سندرم DRESS با حساسیت دارویی چیست ؟
شدت واکنش:
حساسیت دارویی عادی: ممکن است شامل علائم مانند خارش، بثورات پوستی، کهیر، و در موارد شدیدتر، آنافیلاکسی باشد. این واکنشها معمولاً بلافاصله پس از مصرف دارو رخ میدهند.
بیماری DRESS: این واکنش به طور معمول ۲ تا ۸ هفته پس از شروع مصرف دارو شروع میشود و شامل علائمی چون تب شدید، بثورات پوستی وسیع، افزایش تعداد ائوزینوفیلها (نوعی گلبول سفید)، و التهاب اندامهای داخلی مانند کبد، کلیه، قلب، و ریهها است. این واکنش میتواند خطرناک و حیاتبدار باشد.
علائم:
حساسیت دارویی عادی: عمدتاً محدود به پوست یا سیستم تنفسی است.
بیماری DRESS: علائم بسیار گستردهتر و شامل تب، بثورات پوستی وسیع، افزایش ائوزینوفیلها، و نشانههایی از درگیری چندین ارگان است.
درگیری ارگانهای داخلی:
حساسیت دارویی عادی: معمولاً فاقد درگیری ارگانهای داخلی است یا این درگیری بسیار محدود است.
بیماری DRESS: اغلب شامل آسیب جدی به ارگانهای داخلی میشود که میتواند منجر به عواقب طولانیمدت یا مرگ شود.
مدیریت و درمان:
حساسیت دارویی عادی: درمان عمدتاً شامل قطع داروی محرک و استفاده از آنتیهیستامینها یا کورتیکواستروئیدها برای کاهش علائم است.
بیماری DRESS: نیاز به مداخله پزشکی فوری، قطع فوری داروی محرک، و مدیریت علائم شدید و پایش دقیق عملکرد ارگانها دارد. گاهی اوقات استفاده از کورتیکواستروئیدهای دوز بالا برای مدتی طولانی لازم است.
بیماری درس خطر مرگ هم دارد ؟
بیماری DRESS یک بیماری کشنده محسوب نمیشود اما اگر به آن توجه نشود و دارو فورا قطع نشود ممکن است زمینه ساز بروز مشکلاتی شود که در نهایت به مرگ منجر بشود
ترانه علیدوستی چه دارویی خورده که این بیماری رو گرفته ؟
دارویی که خانم علیدوستی مصرف کردند گزارش نشده
امیدوارم ترانه علیدوستی هر چه زودتر حالش خوب بشه. خیلی نگران کننده هست که این بیماری رو گرفته . ما اصلا اسم بیماری رو نشنیده بودیم. من اولش فکر کردم dress به لباس ربط داره . آخه اسمش مثل اسم لباس به انگلیسی هست. مثلا یه لباسی پوشیده که باعث بیماری شده
جالب بود. رابطه DRESS و Dress
Is DRESS syndrome a dangerous and lethal disease?
DRESS syndrome, which stands for Drug Reaction with Eosinophilia and Systemic Symptoms, is not typically lethal, but it can be serious and potentially life-threatening if not promptly recognized and treated. It is a severe reaction to drugs characterized by a widespread skin rash, fever, enlarged lymph nodes, and involvement of internal organs such as the liver, kidneys, or lungs.
The mortality rate of DRESS syndrome can vary but is estimated to be around 10% in severe cases, mostly due to complications involving the internal organs. The key to managing DRESS syndrome effectively is early diagnosis and the immediate cessation of the causative drug, along with supportive care and management of symptoms, often involving corticosteroids or other immunosuppressive therapies.
Regular monitoring and follow-up care are crucial to manage any long-term effects or recurrence of the syndrome.
بیماری ترانه علیدوستی DRESS نیست. دروغ گفتن
بنده اطلاعاتی در این زمینه ندارم. اما تیم پزشکی رسما اعلام کردند که بیماری خانم علیدوستی سندرم DRESS است. به نظر دلیلی برای پنهان کردن بیماری نیست.
همین کیفیت پایین داروهاست که باعث میشه مردم دارو میخورن مریض بشن. ترانه علیدوستی دارو خورده سندرم DRESS گرفته. خب معلومه دیگه . داروها بی کیفیت و چینی همینه.
داروهای رسمی و استاندارد کشور تحت کنترل کیفی های مختلفی قرار میگیرند که همه بر مبنای فراماکوپه های معتبر دنیاست. سندرم درس هم هیچ ربطی به کیفیت دارو نداره و بیشتر به ویژگی بدن فرد بستگی داره. ترکیبی از تاثیر ژنتیکی و محیط هست.
سلام پسر من در۱۴سالگی اول تشخیص مخملک داده شد بعداز ۳روز با تب شدید به بیمارستان فرستاده شد ولی تشخیص ندادند فقط گفتند حساسیت به دارو ولی بثورات جلدی در تمام بدن والتهاب و کبودی در تمام مفاصل و بعد خارش شدید در تمام بدن داشت البته حود یکماه فبل فقط یک دیکلوفناک خورده بودانموقع بعداز یک هفته بستری گفتند عفونت کنترل شده ولی مشکل قلبی دولتی مادرزادی داردوگرفتگی آئورت که با معاینه ی دقیق تر گفتند شکل آئورت کج میباشد وبه یک متخصص پوست ودرمان با کورتون دوز بالا دردوره ۳تا ۶ ماه متخصص قلب معرفی شد والان خوب است ولی ما ترسیدیم نکنه همین بیماری باشد ونوع آلرژی به کدام دارو را نمیدانیم از شما درخواست کمک و راهنمائی دارم که چه باید بکنیم
سلام. هر نوع آلرژی دارویی الزاما به عنوان DRESS تلقی نمیشود. یکی از ویژگی های DRESS میزان بالای ائوزینوفیل هست که درآزمایشات خون قابل تشخیص است. ویژگی دیگر بیماری DRESS فاصله رخداد بیماری از زمان مصرف دارو است. در حساسیت دارویی بلافاصله بعد از خوردن دارو علایم حساسیت بروز میکند اما در سندرم درس ۲ تا ۸ هفته بعد از شروع خوردن دارو این علایم بروز میکنند. برای ارزیابی وضعیت حساسیت کودک شما به دارو بهتر است با یک متخصص ایمنی شناسی مشورت کنید.