سلول‌درمانی یکی از روش‌های درمانی نوین و بحث‌برانگیز برای اوتیسم است که ادعا می‌کند می‌تواند برخی از ویژگی‌های اوتیسم مانند رفتار، اضطراب، مهارت‌های اجتماعی، ارتباطات، گفتار و توانایی تمرکز را بهبود بخشد. با این حال، شواهد علمی قابل‌اعتمادی برای حمایت از این ادعاها وجود ندارد و تحقیقات بیشتری برای ارزیابی اثربخشی و ایمنی این روش مورد نیاز است.
سلول‌درمانی چیست؟
سلول‌های بنیادی، سلول‌های منحصر به فردی هستند که می‌توانند به انواع مختلفی از سلول‌ها مانند سلول‌های مغزی، خونی، قلبی و پوستی تبدیل شوند. در سلول‌درمانی، سلول‌های بنیادی به بدن بیمار تزریق می‌شوند تا سلول‌های آسیب‌دیده را ترمیم یا جایگزین کنند. این روش در درمان بیماری‌هایی مانند سرطان‌های خونی، سوختگی‌ها و آسیب‌های قرنیه به کار رفته است، اما برای درمان اوتیسم توصیه نمی‌شود.
ادعای درمان اوتیسم با سلول‌درمانی:
طرفداران سلول‌درمانی برای اوتیسم معتقدند که این روش می‌تواند ویژگی‌های اوتیسم را کاهش دهد. این ادعا بر اساس این فرضیه است که اوتیسم با التهاب و مشکلات سیستم ایمنی بدن مرتبط است و تزریق سلول‌های بنیادی می‌تواند این ویژگی‌ها را بهبود بخشد. با این حال، این ادعاها از حمایت علمی کافی برخوردار نیستند و هنوز شواهد قطعی در این زمینه وجود ندارد.
فرآیند سلول‌درمانی برای اوتیسم:
سلول‌درمانی برای اوتیسم می‌تواند مراحل مختلفی داشته باشد که شامل موارد زیر است:
- آزمایش‌های پیش‌درمانی: قبل از شروع درمان، ممکن است آزمایش‌های خون، بررسی سوابق پزشکی و سایر معاینات فیزیکی انجام شود تا بررسی شود که آیا بیمار می‌تواند این درمان را دریافت کند.
- جمع‌آوری سلول‌ها: انواع سلول‌های بنیادی و روش‌های جمع‌آوری و آماده‌سازی آن‌ها متفاوت است. سلول‌ها می‌توانند از جفت، بند ناف یا مغز استخوان اهداکنندگان یا از مغز استخوان، چربی یا مایع نخاعی خود بیمار جمع‌آوری شوند که این فرآیند ممکن است دردناک و تهاجمی باشد.
- کشت سلولی: پس از جمع‌آوری، برخی سلول‌های بنیادی ممکن است نیاز به رشد در آزمایشگاه برای چند هفته داشته باشند.
- تزریق: سلول‌ها به ورید یا کانال نخاعی بیمار تزریق می‌شوند. این مرحله ممکن است دردناک و تهاجمی باشد و نیاز به بیهوشی و یا بستری شدن در بیمارستان داشته باشد.
- پیگیری: معمولاً پس از هر دوره درمان، جلسات پیگیری انجام می‌شود.
بررسی علمی سلول‌درمانی برای اوتیسم
بر اساس تحقیقات کنونی، هیچ شواهد باکیفیتی وجود ندارد که نشان دهد سلول‌درمانی به بهبود ویژگی‌های اوتیسم کمک می‌کند. مطالعاتی که در این زمینه انجام شده‌اند، اغلب در مراحل اولیه بوده و نتایج قطعی را ارائه نداده‌اند. منظور از این صحبت این نیست که سلول درمانی در اوتیسم تاثیر ندارد، بلکه این صحبت در این مورد است که هنوز به عنوان یک روش درمانی تایید شده معرفی نشده است و در مرحله ارزیابی و مطالعات اولیه قرار دارد.
به‌طور خاص، مطالعات انجام شده توسط دانشگاه دوک در آمریکا نشان داده‌اند که سلول‌درمانی با استفاده از سلول‌های بنیادی مشتق از بند ناف ممکن است به برخی بهبودهای رفتاری منجر شود، اما این مطالعات نیازمند تایید بیشتری هستند و در حال حاضر نمی‌توان به‌طور قطعی گفت که این درمان برای اوتیسم موثر است.
نتیجه‌گیری:
سلول‌درمانی برای اوتیسم همچنان یک روش درمانی تجربی است که تحت بررسی و تحقیق قرار دارد. اگرچه این روش ممکن است در آینده به عنوان یک گزینه درمانی موثر تایید شود، اما در حال حاضر هیچ شواهد علمی قطعی برای حمایت از اثربخشی آن وجود ندارد و خطرات و عوارض جانبی بالقوه آن نیز قابل‌توجه است. بنابراین، توصیه می‌شود که والدین و مراقبان کودکان مبتلا به اوتیسم قبل از تصمیم‌گیری برای این درمان، با پزشکان متخصص مشورت کنند و اطلاعات کاملی در مورد مزایا و معایب این روش کسب کنند.
