سندرم آشرمن (Asherman Syndrome) که به نام های سندرم چسبندگی داخل رحمی (Intrauterine Adhesions) و سندرم سینچیا (Synechiae) نیز نامیده میشود، یک اختلال پزشکی است که در آن بافت اسکار (چسبندگی) در داخل رحم تشکیل میشود. این چسبندگی‌ها می‌توانند بخش‌هایی از دیواره رحم را به هم بچسبانند و باعث کاهش حجم و اندازه حفره رحم شوند. این سندرم می‌تواند در هر سنی رخ دهد، اما به‌طور معمول در زنانی که در سن باروری قرار دارند و سابقه جراحی‌های رحمی یا سقط جنین دارند، بیشتر مشاهده میشود. این سندرم به افتخار دکتر جوزف آشرمن (Joseph G. Asherman)، پزشک زنان و زایمان که برای اولین بار در دهه ۱۹۴۰ این بیماری را توصیف کرد، نام‌گذاری شده است.
دلایل بروز سندرم آشرمن
دلایل بروز سندرم آشرمن می‌تواند متفاوت باشد، اما به‌طور کلی شامل موارد زیر است:
- عملیات جراحی رحمی: بیشترین دلیل ایجاد سندرم آشرمن کورتاژ (D&C) بعد از بارداری ناقص، سقط جنین یا زایمان می‌باشد.
- عفونت‌های رحمی: عفونت‌های شدید رحم مانند اندومتریت نیز می‌تواند باعث ایجاد چسبندگی شود.
- عملیات جراحی روی رحم: مانند میومکتومی (برداشتن فیبروم‌های رحمی) یا سایر جراحی‌های رحمی.
علائم سندرم آشرمن
علائم این سندرم بسته به شدت چسبندگی‌ها متفاوت است، اما می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- آمنوره یا کاهش خونریزی قاعدگی: یکی از شایع‌ترین علائم این سندرم عدم وجود قاعدگی یا کاهش شدت خونریزی قاعدگی است.
- درد شکم یا لگن: برخی زنان ممکن است درد مداوم یا موقتی در ناحیه لگن داشته باشند.
- نازایی: مشکلات باروری و ناتوانی در باردار شدن از دیگر علائم شایع این سندرم است.
- سقط‌های مکرر: زنان مبتلا به این سندرم ممکن است سقط جنین‌های مکرر را تجربه کنند.
عوارض سندرم آشرمن
- نازایی: چسبندگی‌ها می‌توانند باعث مسدود شدن لوله‌های رحمی و جلوگیری از ورود اسپرم به تخمک شوند.
- سقط جنین مکرر: به دلیل کاهش فضای رحم و اختلال در جایگیری جنین.
- درد مزمن لگن: به دلیل وجود چسبندگی‌ها و التهاب.
درمان‌ها
درمان سندرم آشرمن به شدت و میزان چسبندگی‌ها بستگی دارد و معمولاً شامل موارد زیر است:
- هیستروسکوپی جراحی: برای تشخیص و درمان چسبندگی‌ها با برداشتن آنها.
- داروهای هورمونی: مانند استروژن برای تحریک بازسازی اندومتر.
- بالون‌های داخل رحمی یا دستگاه‌های داخل رحمی (IUD): برای جلوگیری از چسبندگی مجدد بعد از جراحی.
- آنتی‌بیوتیک‌ها: در صورت وجود عفونت.
استفاده از پانسمان آمنیوتیک در درمان سندرم آشرمن
پانسمان آمنیوتیک یکی از روش‌های جدید در جلوگیری و درمان سندرم آشرمن محسوب میشود. سندرم آشرمن به وجود چسبندگی‌ها و اسکارهای داخل رحم (چسبندگی‌های داخل رحمی) گفته میشود که می‌تواند باعث کاهش یا قطع قاعدگی و مشکلات در باروری شود. استفاده از پانسمان آمنیوتیک به دلیل خواص ضد التهابی و ترمیمی آن می‌تواند به بهبود این چسبندگی‌ها کمک کند.
مکانیسم عمل پانسمان آمنیوتیک
- خواص ضد التهابی: پانسمان آمنیوتیک دارای مواد ضد التهابی است که می‌تواند التهاب را کاهش داده و محیط رحم را برای بهبود زخم‌ها مناسب‌تر کند.
- خواص ضد چسبندگی: این پانسمان‌ها با ایجاد یک لایه محافظ بین بافت‌های آسیب دیده می‌توانند از تشکیل چسبندگی‌های جدید جلوگیری کنند.
- تسریع فرآیند ترمیم: مواد موجود در غشای آمنیوتیک به تسریع فرآیند ترمیم و بازسازی بافت‌های آسیب دیده کمک می‌کنند.
روش استفاده
پانسمان آمنیوتیک معمولاً در طی یک عمل جراحی کوچک به داخل رحم قرار داده میشود. این عمل می‌تواند تحت هدایت هیستروسکوپی انجام شود، که به پزشک اجازه می‌دهد دقیقاً محل قرار دادن پانسمان را مشاهده و کنترل کند. پس از قرار دادن پانسمان، معمولاً یک دوره استراحت و پیگیری منظم با پزشک برای ارزیابی وضعیت بیمار توصیه میشود.
