کانابیدیول (CBD) ترکیبی است که در گیاهان خانواده Cannabaceae یافت می شود. دو عضو مطرح این خانواده گیاه شاهدانه و گیاه کنف هستند. این ماده با تغییراتی در ساختار خود در شاهدانه تبدیل به ماده ای به نام تتراهیدروکانابینول (THC) میشود که یک ماده روانگردان به حساب می آید اما خود CBD یک روانگردان نیست، به این معنی که باعث اعتیاد یا سرخوشی غیر عادی نمی شود. با توجه به مقادیر بالای THC در گیاه شاهدانه، منبع ترجیه دداه شده برای استخراج CBD گیاه کنف است.
CBD چیست و چه مزایایی دارد ؟
CBD یا کانابیدیول، دومین ماده فعال رایج در شاهدانه (ماری جوانا) است. در حالی که CBD یک جزء ضروری ماری جوانا است، مستقیماً از گیاه کنف به عنوان عضوی از خانواده ماریجوانا یا در آزمایشگاه تولید می شود. روش طبیعی به دست آوردن CBD استخراج از گیاه کنف است. بر اساس گزارشی از سازمان بهداشت جهانی، “در انسان، CBD هیچ اثری را نشان نمی دهد که نشان دهنده هرگونه سوء استفاده یا احتمال وابستگی باشد… تا به امروز، هیچ مدرکی دال بر مشکلات مربوط به سلامت عمومی مرتبط با استفاده از CBD خالص وجود ندارد. اما شواهد زیادی بر تاثیرات مفید این ترکیب وجود دارد.
ساختار شیمیایی کانابیدیول (CBD) به شکل یک مولکول آلی با فرمول شیمیایی C21H30O2 است. این مولکول از 21 اتم کربن (C)، 30 اتم هیدروژن (H)، و 2 اتم اکسیژن (O) تشکیل شده است. در ساختار کانابیدیول، اتم‌های کربن به شکل یک زنجیره پیوندی متصل شده‌اند و اتم‌های هیدروژن و اکسیژن به این زنجیره پیوند دارند. این ساختار سیکلی ندارد و در مقابل، دارای یک زنجیره پیوندی خطی است. کانابیدیول همچنین دارای یک گروه کربوکسیلیک (carboxylic group) در ساختار خود دارد که به عنوان “CBD-A” نیز شناخته میشود و ممکن است در گیاهان قبل از تبدیل به CBD در حالت CBD-A وجود داشته باشد.
فواید سلامتی و کاربردهای درمانی CBD
کانابیدیول (CBD) به دلیل خواص سلامتی خود توجه زیادی جلب کرده است، با شواهد علمی قوی که تاثیر مثبت آن در درمان برخی از سندرم‌های صرع کودکان، مانند سندرم دراوت و سندرم لنوکس-گاستو (LGS) را تأیید می‌کنند. این بیماری‌ها معمولاً با تشنج‌های شدید و مزمن همراه هستند که به درمان‌های ضد تشنج معمولی پاسخ نمی‌دهند. مطالعات نشان داده‌اند که CBD میتواند فراوانی تشنج‌ها را کاهش دهد و اپیدیولکس که حاوی CBD است، اولین داروی مشتق از گیاه کنف تأیید شده توسط FDA برای این بیماری‌ها است.
کانابیدیول در موراد زیر میتواند تاثیرات درمانی داشته باشد:
- اضطراب: تحقیقات و آزمایش‌های بالینی نشان می‌دهند که CBD ممکن است اضطراب را کاهش دهد.
- بی‌خوابی: مطالعات نشان داده اند که CBD میتواند به هم زمان در فرو رفتن به خواب و باقی‌ماندن در خواب کمک کند.
- دردهای مزمن: در حالی که نیاز به مطالعات بیشتر در انسان‌ها وجود دارد، برخی تحقیقات نشان می‌دهد که CBD ممکن است در کنترل درد مفید باشد. یک مطالعه حیوانی حتی نشان می‌دهد که وقتی به پوست مورد استفاده قرار می‌دهد، ممکن است در کاهش درد و التهاب ناشی از بیماری‌هایی مانند التهاب مفاصل مؤثر باشد. تحقیقات دیگر نیز نحوه ممکنه تأثیر CBD در مهار درد التهابی و عصبی را شناسایی کرده‌اند.
- اعتیاد: تحقیقات در انسان‌ها نشان می‌دهد که CBD ممکن است برای کاهش شیوه‌های مصرف موادی مانند تنباکو و هروئین تحت شرایط خاصی مفید باشد. مدل‌های حیوانی اعتیاد نیز نشان می‌دهند که ممکن است در کاهش شیوه‌های مصرف الکل، کانابیس، اوپیوئیت‌ها و محرک‌ها کمک کند.
عوارض CBD
مصرف CBD ممکن است عوارضی را نیز به همراه داشته باشد. عوارض عمومی که برای این ماده معرفی شده موارد زیر است. البته در هر دارویی که با ترکیبات CBD ساخته شده است عوارض مرتبط با آن دارو بر اساس طراحی انجام شده عنوان شده است.
- عوارض شایع شامل تهوع، خستگی و عصبی بودن هستند.
- CBD ممکن است سطح داروهای خاصی در جریان خون را تحت تأثیر قرار دهد با رقابت با آنزیم‌های کبدی که این داروها را تجزیه می‌کنند.
- مصرف دزهای بالای CBD ممکن است باعث نمایان شدن نتایج غیرطبیعی در آزمایشات خون مرتبط با کبد شود.
روش‌های مصرف CDB
CBD در اشکال مختلفی ارائه میشود از جمله روغن‌ها، استخراج‌ها، کپسول‌ها، چسب‌ها، ویپ‌ها و محصولات موضعی برای استفاده روی پوست. اگر قصد دارید التهاب را کاهش دهید و درد عضلانی و مفصلی را تسکین دهید، بهترین گزینه ممکن از نظر موضوعی، روغن یا لوسیون یا کرم حاوی CBD یا حتی بمب حمام باشد. به عنوان گزینه‌های دیگر، چسب CBC یا یک تینکچر یا اسپری طراحی شده برای قرار دادن زیر زبان به CBD اجازه می‌دهد تا به صورت مستقیم در جریان خون وارد شود.
داروهای تایید شده حاوی CBD
ممکن است داروهای زیادی دارای ترکیباتی از CBD اکنون در بازار موجود باشند اما دو داروی مطرحی که امروزه به وفور از آنها یاد میشود ساتیوکس و اپیدیولکس هستند.
- در برخی کشورها، داروهای تجویزی مانند ساتیوکس (حاوی CBD) برای تشنج عضلانی مرتبط با ام اس و درد سرطان تأیید شده است.
- در ایالات متحده، اپیدیولکس برای انواع خاصی از اپیلپسی و اسکلروز لوزاله‌ها تأیید شده است.
در پایان با توجه به بیس گیاهی CBD ممکن است برخی از تولید کنندگان این ترکیب را در داروهای ترکیبی خود استفاده کنند. در مصرف داروهای حاوی این ترکیب دقت داشته باشید که دارو مجوزهای لازم را از مراجع قانونی و کنترلی دریافت کرده باشد و سپس اقدام به مصرف نمایید. هرگز این ماده را از منابع غیر رسمی و غیر مجاز تهیه نکنید.
