لپتوسپیروز یا تب شالیزار یک بیماری عفونی ناشی از باکتری‌های مارپیچی‌شکل به نام لپتوسپیرا است که هم انسان‌ها و هم حیوانات را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این بیماری به‌ویژه در مناطق گرمسیری و نیمه‌گرمسیری شیوع دارد، هرچند که در مناطق دیگر جهان نیز ممکن است مشاهده شود. لپتوسپیروز ممکن است از طریق تماس با آب، خاک یا سطوح آلوده به ادرار حیوانات ناقل منتقل شود. تماس مستقیم یا غیرمستقیم با ادرار حیوانات آلوده از راه‌های اصلی انتقال است. افراد معمولاً از طریق زخم‌ها، غشاهای مخاطی (چشم‌ها، بینی یا دهان) و در مواردی از طریق نوشیدن آب آلوده به این باکتری مبتلا می‌شوند.
حیوانات واسطه در انتقال لپتوسپیروز شامل جوندگان (مثل موش‌ها)، دام‌ها (مانند گاو، خوک، گوسفند)، سگ‌ها و حتی برخی از خزندگان و دوزیستان می‌شوند. این حیوانات ممکن است بدون نشان دادن علائم بیماری، حامل باکتری باشند و از طریق ادرارشان محیط را آلوده کنند. این بیماری با نام‌های دیگری مانند بیماری ویل و تب شالیزار نیز شناخته می‌شود. در موارد شدید، لپتوسپیروز ممکن است باعث آسیب به کبد، کلیه و حتی ریه‌ها شود.
لپتوسپیروز چشمی: شکل نادر و چشمی بیماری
لپتوسپیروز چشمی یکی از انواع نادر و تخصصی این بیماری است که در آن باکتری لپتوسپیرا پس از ورود به بدن، به بافت‌های چشمی می‌رسد و باعث التهاب و مشکلات چشمی می‌شود. این نوع لپتوسپیروز می‌تواند به دنبال ابتلا به لپتوسپیروز معمولی رخ دهد، زمانی که عفونت به چشم‌ها منتقل می‌شود. لپتوسپیروز چشمی با علائمی مانند قرمزی و التهاب چشم‌ها، درد و حساسیت به نور، تاری دید و حتی در موارد شدیدتر، یووئیت (التهاب لایه میانی چشم) شناخته می‌شود.
تفاوت اصلی لپتوسپیروز چشمی با شکل معمولی آن در محل بروز علائم است. در حالی که لپتوسپیروز معمولی بر اندام‌هایی مانند کبد، کلیه و سیستم تنفسی اثر می‌گذارد، در لپتوسپیروز چشمی بافت‌های چشمی هدف قرار می‌گیرند. اگرچه هر دو نوع بیماری نیاز به درمان با آنتی‌بیوتیک دارند، اما در لپتوسپیروز چشمی ممکن است درمان‌های تخصصی‌تری مانند داروهای ضدالتهابی نیز ضروری باشد. این نوع بیماری به‌ویژه در افرادی که در مناطق آلوده زندگی می‌کنند یا با حیوانات در تماس هستند، شایع‌تر است و پیشگیری از آن شامل استفاده از پوشش محافظ و اجتناب از تماس با منابع آبی آلوده است.
علائم لپتوسپیروز چشمی شامل موارد زیر است:
- قرمزی و التهاب چشم‌ها: معمولاً به دلیل التهاب ملتحمه (ورم ملتحمه) رخ می‌دهد.
- درد و حساسیت در چشم.
- تاری دید یا کاهش بینایی.
- نورگریزی: حساسیت به نور که باعث ناراحتی در نور روشن می‌شود.
- ترشحات چشمی: ممکن است چشم‌ها دچار ترشح شوند.
در موارد شدید، لپتوسپیروز چشمی می‌تواند باعث التهاب شدیدتر مانند یووئیت (التهاب لایه میانی چشم) یا حتی آسیب به بینایی شود.
درمان این نوع لپتوسپیروز معمولاً شامل مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها (مانند پنی‌سیلین یا داکسی‌سایکلین) و در برخی موارد استفاده از داروهای ضدالتهابی است. اگر عفونت شدید باشد یا به بینایی آسیب زده باشد، درمان‌های تخصصی‌تری ممکن است مورد نیاز باشد.
